PRACA PRZEGLĄDOWA
Wybrane aspekty psychospołecznego funkcjonowania
oraz skuteczność terapii poznawczo-behawioralnej u osób
cierpiących z powodu szumów usznych
1
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Światowe Centrum Słuchu, Zespół ds. Realizacji i Obsługi Projektów,
Warszawa/Kajetany
2
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Światowe Centrum Słuchu, Zakład Szumów Usznych, Warszawa/Kajetany
Data publikacji: 30-10-2020
Autor do korespondencji
Agnieszka Kubińska
Światowe Centrum Słuchu, ul. Mokra 17, Kajetany, 05-830 Nadarzyn, e-mail: a.kubinska@ifps.org.pl
Światowe Centrum Słuchu, ul. Mokra 17, Kajetany, 05-830 Nadarzyn, e-mail: a.kubinska@ifps.org.pl
Now Audiofonol 2015;4(2):53-57
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Szumy uszne (łac. tinnitus) opisywane są jako odczucie słyszenia dźwięku przy braku pobudzenia zewnętrznego. U części osób
ich doświadczających wrażenie to jest na tyle dokuczliwe, że powoduje zaburzenia w codziennym funkcjonowaniu. Osoby
cierpiące z powodu szumów usznych częściej doświadczają depresji, lęku, stresu, zaburzeń sfery poznawczej czy bezsenności. Dokuczliwe szumy uszne mogą powodować zakłócenia w pracy zawodowej, życiu towarzyskim czy spędzaniu czasu wolnego. Aby wspierać osoby doświadczające dużej dokuczliwości szumów usznych, proponuje się im różne rodzaje interwencji
psychologicznych. Najczęstszą i najszerzej opisaną jest terapia poznawczo-behawioralna. Przegląd wyników badań pokazuje,
że zazwyczaj jest to skuteczna forma terapii psychologicznej stosowana wobec osób cierpiących z powodu szumów usznych.
Celem niniejszego artykułu jest omówienie wybranych aspektów psychospołecznego funkcjonowania oraz przegląd badań nad
skutecznością terapii poznawczo-behawioralnej u osób cierpiących z powodu szumów usznych.
FINANSOWANIE
Publikacja powstała w związku z realizacją projektu pn. „Zintegrowany system narzędzi do diagnostyki i telerehabilitacji schorzeń
narządów zmysłów (słuchu, wzroku, mowy, równowagi, smaku,
powonienia)” INNOSENSE, współfinansowanego przez Narodowe
Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu STRATEGMED.
REFERENCJE (42)
1.
Bartnik G. Szumy uszne – fakty istotne klinicznie. Mag Otolaryngol, 2003; II, 3(7): 57–72.
2.
Stephens SDG. The treatment of tinnitus – a historical perspective. J Laryngol Otol, 1984; 98: 963–72.
3.
Dietrich S. Earliest historic reference of ‘tinnitus’ is controversial. J Laryngol Otol, 2004; 118: 487–8.
4.
Baguley DM, Mc Ferran DJ. Tinnitus in childhood. Int J Otorhinolaryngol, 1999; 49: 99–105.
5.
Fabijańska A, Rogowski M, Bartnik G, Skarżyński H: Epidemiology of tinnitus and hyperacusis in Poland. Proceedings of the Sixth International Tinnitus Seminar, Sixth International Tinnitus Seminar Cambridge UK, September 5–9, 1999; 569–71.
6.
Hoffmann HJ, Reed GW. Epidemiology of tinnitus. W: Snow JB, red. Tinnitus: Theory and management. BC Decker: Hamilton; 2004, 16–41.
7.
Erlandsson SI, Holgers KM. The impact of perceived tinnitus severity on health-related quality of life with aspects of gender. Noise Health, 2001; 3: 39–51.
8.
Andersson G, Vretblad P, Larsen HC, Lyttkens L. Longitudinal follow-up of tinnitus complaints. Arch Otolaryngol Head Neck Surg, 2001; 127: 175–9.
9.
Van Veen ED, Jacobs JB, Bensing JM. Assessment of distress associated with tinnitus. The J Laryngol and Otol, 1998; 112: 258–63.
10.
Gomaa MA, Elmagd MH, Elbadry MM, Kader RM. Depression, Anxiety and Stress Scale in patients with tinnitus and hearing loss. Eur Arch Otorhinolaryngol, 2014; 271: 2177–84.
11.
Langenbach M, Olderog M, Michel O, Albus C, Kohle K. Psychosocial and personality predictors of tinnitus-related distress. Gen Hosp Psychiatry, 2005; 27: 73–7.
12.
Heinecke K, Weise C, Schwarz K, Rief W. Physiological and psychological stress reactivity in chronic tinnitus. J Behav Med, 2008; 31: 179–88.
13.
El Refaire A, Davis A, Kayan A, Baskill JL, Lovell E, Spencer H. Characteristics of tinnitus and related quality of life in people who attend at tinnitus clinic. Proceedings of the Sixth International Tinnitus Seminar 1999, Sixth International Tinnitus Seminar Cambridge UK, September 5–9, 1999; 560–1.
14.
Andersson G, Lyttkens L. A meta-analytic review of psychological treatments for tinnitus. Br J Audiol, 1999; 33(4): 201–10.
15.
Stevens C, Walker G, Boyer M, Gallagher M. Severe tinnitus and its effect on selective and divided attention. Int J Audiology, 2007; 46(5): 208–16.
16.
Rossiter S, Stevens C, Walker G. Tinnitus and its effect on working memory and attention. J Speech Lang Hear Res, 2006; 49: 150–60.
17.
Weise C, Hesser H, Andersson G, Nyenhuis N, Zastrutzki S, Kröner-Herwig B i wsp. The role of catastrophizing in recent onset tinnitus: Its nature and association with tinnitus distress and medical utilization. Int J Audiol, 2013; 52: 177–88.
18.
Kröner-Herwig B, Frenzel A, Fritsche G, Schilkowsky G, Esser G. The management of chronic tinnitus: Comparison of an outpatient cognitive-behavioral group training to minimal-contact interventions. J Psychosom Res, 2003; 54: 381–9.
19.
Andersson G, McKenna L. The role of cognition in tinnitus. Acta Otolaryngol Suppl, 2006; 556: 39–43.
20.
Zachriat C, Kröner-Herwig B. Treating chronic tinnitus: Comparison of cognitive-behavioural and habituation-based treatments. Cogn Behav Ther, 2004; 33: 187–98.
21.
Cima R, Crombez G, Vlaeyen JW. Catastrophizing and fear of tinnitus predict quality of life in patients with chronic tinnitus. Ear Hear, 2011; 32: 634–41.
22.
Holgers KM, Erlandsson SI, Barreñas ML. Predictive factors for the severity of tinnitus. Audiology, 2000; 39(5): 284–91.
23.
Zöger S, Svedlund J, Holgers KM. Psychiatric disorders in tinnitus patients without severe hearing impairment: 24 month follow-up of patients at an audiological clinic. Audiology, 2001; 40(3): 133–40.
24.
Lewandowska M, Niedziałek I, Milner R, Ganc M, Skarżyński H. Wpływ poziomu lęku i depresyjnych zaburzeń nastroju na uciążliwość obustronnych, subiektywnych szumów usznych – badania pilotażowe. Now Audiofonol, 2014; 3(4): 20–7.
25.
Folmer RL, Griest SE, Meikle MB, Martin WH. Tinnitus severity, loudness and depression. Otolaryngol Head Neck Surg, 1999; 121: 48–51.
26.
Meikle MB, Vernon J, Johnson RM. The perceived severity of tinnitus. Otolaryngol Head Neck Surg, 1984; 92: 689–96.
27.
Malakouti SK, Nojomi M, Mahmoudian S, Alifattahi N, Salehi M. Comorbidity of chronic tinnitus and mental disorders. Int Tinnitus J, 2001; 16(2), 118–22.
28.
Popiel A, Pragłowska E. Psychoterapia poznawczo-behawioralna – praktyka oparta na badaniach empirycznych. Psychiatria w Praktyce Klinicznej, 2009; 2(3): 146–55.
29.
Andersson G. Psychological aspects of tinnitus and the application of cognitive-behavioral therapy. Clin Psychol Rev, 2002; 22(7): 977–90.
30.
Hesser H, Weise C, Westin VZ, Andersson G. A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials of cognitive behavioral therapy for tinnitus distress. Clin Psychol Rev, 2011; 31(4): 545–53.
31.
Scott B, Lindberg P, Lyttkens L, Melin L. Psychological treatment of tinnitus. An experimental group study. Scand Audiol, 1985; 14(4): 223–30.
32.
Lindberg P, Scott B, Melin L, Lyttkens L. The psychological treatment of tinnitus: an experimental evaluation. Behav Res Ther, 1989; 27(6): 593–603.
33.
Davies S, McKenna L, Hallam RS. Relaxation and cognitive therapy: a controlled trial in chronic tinnitus. Psychol Health, 1995; 10(2): 129–43.
34.
Wise K, Rief W, Goebel G. Meeting the expectations of chronic tinnitus patients: comparison of a structured group therapy program for tinnitus management with a problem-solving group. J Psychosom Res, 1998; 44(6): 681–5.
35.
Henry JL, Wilson PH. The Psychological Management of Tinnitus: Comparison of a Combined Cognitive Educational Program, Education Alone and a Waiting – List Control. Int Tinnitus J, 1996; 2: 9–20.
36.
Andersson G, Melin L, Hagnebo C, Scott B, Lindberg P. A review of psychological treatment approaches for patients suffering from tinnitus. Ann Behav Med, 1995; 17(4): 357–66.
37.
Henry JL, Wilson PH. An evaluation of two types of cognitive intervention in the management of chronic tinnitus. Scand J Behav Ther, 1998; 27: 156–66.
38.
Hesser H, Gustafsson T, Lunden C i wsp. A randomized controlled trial of Internet-delivered cognitive behavior therapy and acceptance and commitment therapy in the treatment of tinnitus. J Consult Clin Psychol, 2012; 80(4): 649–61.
39.
Andersson G, Stromgren T, Strom L, Lyttkens L. Randomized controlled trial of internet-based cognitive behavior therapy for distress associated with tinnitus. Psychosom Med, 2001; 64(5): 810–16.
40.
Kaldo V, Levin S, Widarsson J, Buhrman M, Larsen HC, Andersson G. Internet versus group cognitive-behavioral treatment of distress associated with tinnitus: a randomized controlled trial. Behav Ther, 2008; 39(4): 348–59.
41.
Conrad I, Kleinstäuber M, Jasper K, Hiller W, Andersson G, Weise C. The changeability and predictive value of dysfunctional cognitions in Cognitive Behavior Therapy for chronic tinnitus. Int J Behav Med, 2015; 22(2): 239–50.
42.
Abbott JA, Kaldo V, Klein B i wsp. A cluster randomised trial of an internet-based intervention program for tinnitus distress in an industrial setting. Cogn Behav Ther, 2009; 38(3): 162–73.
Udostępnij
ARTYKUŁ POWIĄZANY
Przetwarzamy dane osobowe zbierane podczas odwiedzania serwisu. Realizacja funkcji pozyskiwania informacji o użytkownikach i ich zachowaniu odbywa się poprzez dobrowolnie wprowadzone w formularzach informacje oraz zapisywanie w urządzeniach końcowych plików cookies (tzw. ciasteczka). Dane, w tym pliki cookies, wykorzystywane są w celu realizacji usług, zapewnienia wygodnego korzystania ze strony oraz w celu monitorowania ruchu zgodnie z Polityką prywatności. Dane są także zbierane i przetwarzane przez narzędzie Google Analytics (więcej).
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
Możesz zmienić ustawienia cookies w swojej przeglądarce. Ograniczenie stosowania plików cookies w konfiguracji przeglądarki może wpłynąć na niektóre funkcjonalności dostępne na stronie.
