PRACA PRZEGLĄDOWA
Słownictwo – przegląd metod i narzędzi diagnostycznych
Więcej
Ukryj
1
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Zakład Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego, Lublin
Data publikacji: 30-10-2020
Autor do korespondencji
Ewa Muzyka-Furtak
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Zakład Logopedii i Językoznawstwa
Stosowanego, ul. Sowińskiego 17, 20-040 Lublin, e-mail: ewa.muzyka-furtak@poczta.umcs.lublin.pl
Now Audiofonol 2015;4(4):36-44
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Celem artykułu jest przedstawienie metod, technik oraz narzędzi przeznaczonych do oceny słownictwa, stosowanych w Polsce i na świecie. Diagnostyka zasobu leksykalnego znajduje się w kręgu zainteresowań specjalistów z wielu dziedzin, stąd duże
zróżnicowanie celów wyznaczanych badaniom słownictwa oraz zróżnicowanie metodologii tego typu badań. Artykuł ma charakter przeglądowy, zawiera charakterystykę powszechnie stosowanych sposobów badania leksyki, ze szczególnym uwzględnieniem opisu procedur badawczych i struktury narzędzi diagnostycznych.
FINANSOWANIE
Artykuł powstał w związku z realizacją projektu „Zintegrowany
system narzędzi do diagnostyki i telerehabilitacji schorzeń narządów zmysłów (słuchu, wzroku, mowy, równowagi, smaku, powonienia)” współfinansowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu STRATEGMED.
REFERENCJE (54)
1.
Laskowski. Słownictwo (leksyka). W: Polański K, red. Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wrocław: ZNiO; 1999, s. 538.
2.
Haman E, Fronczyk K, Łuniewska M. Obrazkowy Test Słownikowy – Rozumienie OTSR. Podręcznik. Gdańsk: PTPiP; 2012.
3.
Polański E. Słownictwo uczniów. Problemy, badania, wnioski. Warszawa: WSiP; 1982.
4.
Tarkowski Z. Test Słownika Dziecka: metody stymulowania. Lublin: Wyd. Fundacji „Orator”; 2009.
6.
Feldman HM, Dollaghan CA, Campbell TF, Kurs-Lasky M, Janosky JE, Paradise JL. Measurement properties of the MacArthur communicative development inventories at ages one and two years. Child Dev, 2000; 71(2): 310–22.
7.
Heilmann J, Weismer SE, Evans J, Hollar C. Utility of the MacArthur-Bates communicative development inventory in identifying language abilities of late-talking and typically developing toddlers. AJSLP, 2005; 14: 40–51.
8.
Smoczyńska M. Inwentarz Rozwoju Mowy i Komunikacji. Kraków: UJ; 1999.
9.
Smoczyńska M. Inwentarz Rozwoju Mowy i Komunikacji. Słowa i Gesty. Warszawa: IBE; 2015a.
10.
Smoczyńska M. Inwentarz Rozwoju Mowy i Komunikacji. Słowa i Gesty. Warszawa: IBE; 2015b.
11.
Smoczyńska M, Krajewski G, Łuniewska M, Haman E, Bulkowski K, Kochańska M. Inwentarze Rozwoju Mowy i Komunikacji (IRMIK): Słowa i Gesty, Słowa i Zdania. Podręcznik. Warszawa: IBE; 2015.
12.
Krajewski G, Smoczyńska M. Krótki Inwentarz Rozwoju Mowy i Komunikacji (KIRMIK). Warszawa: IBE; 2015.
13.
Haman E, Kochańska M, Łuniewska M, Smoczyńska M. Mowa dziecka i jak rodzice mogą wspierać jej rozwój? Warszawa: IBE; 2014.
14.
Strauss E, Sherman EMS, Spreen O. A Compendium of Neuropsychological Tests: Administration, Norms, and Commentary. Oxford, New York: Oxford University Press; 2006.
17.
Dunn LM, Dunn LM. Peabody Picture Vocabulary (3rd ed.). Circle Pines, MN: American Guidance Services; 1997.
18.
Dunn LM, Dunn DM. Peabody Picture Vocabulary Test (4th ed.). Bloomington, MN: Pearson Assessments; 2007.
19.
Marchand Y, D’Arcy RC, Connolly JF. Linking neurophysiological and neuropsychological measures for aphasia assessment. Clin Neurophysiol, 2000; 113(11): 1715–22.
20.
D’Arcy RC, Marchand Y, Eskes GA, Harrison ER, Phillips SJ, Major A i wsp. Electrophysiological assessment of language functions following stroke. Clin Neurophysiol, 2003; 114(4): 662–72.
21.
Eisenberg LS, Kirk KI, Martinez AS, Ying EA, Miyamoto RT. Communication abilities of children with aided residual hearing: comparison with cochlear implant users. Arch Otolaryngol Head Neck Surg, 2004; 130(5): 563–69.
22.
Hayes H, Geers AE, Treiman R, Moog JS. Receptive vocabulary development in deaf children with cochlear implants: Achievement in an intensive auditory-oral educational setting. Ear Hear; 2009; 30: 128–35.
24.
Haman E, Fronczyk K. Obrazkowy Test Słownikowy – Rozumienie (OTSR). Gdańsk: PTPiP; 2012.
25.
Williams KT. Expressive Vocabulary Test. Bloomington, MN: Pearson Education, Inc.; 1997.
26.
Williams KT. The Expressive Vocabulary Test (2nd ed.). Circle Pines, MN: AGS Publishing; 2007.
27.
Zibulsky J, Viezel K, Dumont R, Willis JO. Expressive Vocabulary Test, Second Edition. W: Reynolds CR, KJ Vannest, Fletcher-Janzen E, red. Encyclopedia of Special Education. John Wiley & Sons, Inc.; 2014 (Published Online:
http://onlinelibrary.wiley.com).
30.
Martin N, Brownell R. Receptive One-Word Picture Vocabulary Test 4. Novato, CA: Academic Therapy Publications; 2010.
31.
Martin N, Brownell R. Expressive One-Word Picture Vocabulary Test 4. Novato, CA: Academic Therapy Publications; 2010.
32.
Gerhardstein Nader R. Vocabulary Assessment Scales. Lutz, FL: PAR, Inc.; 2013.
34.
Wiig EH, Secord W. Test of Word Knowledge. San Antonio: Psychological Corporation, 1992.
35.
Zemann B. The applicability of The Test of Word Knowledge to hearing-impaired children. Independent Studies and Capstones. Paper 515. Program in Audiology and Communication Sciences. Washington University School of Medicine, 1999
http://digitalcommons.wustl.ed... (dostęp dn. 25.06.2015).
36.
Tarkowski Z. Test Słownika Dziecka. Lublin: Wyd. Fundacji „Orator”; 1998.
37.
Balejko A. Test nazywania. Diagnoza i terapia osób z zaburzeniami mowy. Białystok: Wyd. Akademickie; 2005.
38.
Jurkowski A. Test Językowy. Leksykon. Warszawa: PTP; 1997.
40.
Matczak A, Jaworowska A, Martowska K. Test Rozumienia Słów. Warszawa: PTP; 2012.
41.
Test Słownikowy dla Dzieci TSD. Zespół Pracowni Testów Psychologicznych PTP. Warszawa: PTP; 2013.
42.
Krasowicz-Kupis G, Wiejak K, Gruszczyńska K. Katalog metod diagnozy rozwoju poznawczego dziecka na etapie edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej. Tom 1 – Narzędzia dostępne w poradniach psychologiczno-pedagogicznych i szkołach. Warszawa: IBE; 2015.
43.
Komorowska H. Ćwiczenia przedkomunikacyjne: leksyka. W: Komorowska H, red. Ćwiczenia komunikacyjne w nauce języka obcego. Warszawa: WSiP; 1988, s. 116–33.
44.
Seretny A. Kompetencja leksykalna uczących się języka polskiego jako obcego w świetle badań ilościowych. Warszawa: Wyd. UJ; 2011.
45.
Seretny A, Lipińska E. ABC metodyki nauczania języka polskiego jako obcego. Kraków: Universitas; 2005.
46.
Nation ISP, Beglar D. A Vocabulary Size Test. Language Teacher, 2007; 31(7): 9–13.
47.
Jakubowicz-Bryx A. Kompetencje leksykalne uczniów w edukacji wczesnoszkolnej. Bydgoszcz: Wyd UKW; 2006.
48.
Konopnicki J, Ziemba M. Zadania (testy) słownikowe i ich zastosowanie. Wrocław: ZNiO; 1968.
49.
Krasowicz-Kupis G. Rozwój i ocena umiejętności czytania dzieci sześcioletnich. Warszawa: CMPPP; 2006.
50.
Pearson PD, Hiebert EH, Kamil ML. Vocabulary assessment: What we know and what we need to learn. Reading Research Quarterly, 2007; 42(2): 282–95.
51.
Krasowicz-Kupis G. Testy czytania dla sześciolatków. Warszawa: CMPPP; 2008.
52.
Szczerbiński M, Pelc-Pękala O. Zestaw metod diagnozy trudności w czytaniu. Test dekodowania. Gdańsk: PTPiP; 2013.
53.
Piskunowicz M, Bieliński M, Zgliński S, Borkowska A. Testy fluencji słownej – zastosowanie w diagnostyce neuropsychologicznej. Psychiatria Polska. 2013; XLVII(3): 475–85.
54.
Szepietowska EM, Gawda B. Ścieżkami fluencji słownej. Lublin: Wyd. UMCS; 2011.