PRACA BADAWCZA
Odmienny wzorzec bioelektrycznej aktywności
spoczynkowej mózgu u dzieci z dysleksją
Więcej
Ukryj
1
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Światowe Centrum Słuchu, Naukowe Centrum Obrazowania
Biomedycznego, Kajetany
2
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Światowe Centrum Słuchu, Zakład Audiologii Eksperymentalnej, Kajetany
3
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Światowe Centrum Słuchu, Klinika Audiologii i Foniatrii, Kajetany
4
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, Światowe Centrum Słuchu, Kajetany
Data publikacji: 04-11-2020
Autor do korespondencji
Monika Lewandowska
Światowe Centrum Słuchu, Naukowe Centrum Obrazowania
Biomedycznego, ul. Mokra 17, Kajetany, 05-830 Nadarzyn, e-mail: m.lewandowska@ifps.org.pl
Now Audiofonol 2013;2(4):36-43
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Cel:
Celem pracy jest określenie wzorców spoczynkowej bioelektrycznej aktywności mózgu u dzieci z dysleksją.
Materiał i metody:
W badaniach uczestniczyło 36 dzieci z rozpoznaną dysleksją oraz 27, dobranych pod względem płci i wieku, dzieci bez zaburzeń czytania (grupa kontrolna). Rejestrację sygnału EEG przeprowadzono w dwóch oddzielnych blokach
relaksacji: z oczami otwartymi oraz z oczami zamkniętymi. Uzyskany sygnał EEG poddano analizie ilościowej (ang. quantitative EEG, qEEG). Przed przystąpieniem do badania EEG każda osoba badana wykonała testy czytania sensownych i sztucznych wyrazów.
Wyniki:
Wykazano specyficzny wzorzec spoczynkowej czynności elektrofizjologicznej mózgu u dzieci z dysleksją, przejawiający się wzmożoną ekspresją fal wolnych (delta, theta) oraz fal szybkich beta w zakresie 18–35 Hz, szczególnie w okolicach
skroniowych. Ponadto tylko w grupie kontrolnej moc sygnału w paśmie fal wolnych ujemnie korelowała z szybkością czytania sensownych wyrazów, a u dzieci z dysleksją – im więcej poprawnie przeczytanych sztucznych wyrazów, tym większa była
moc sygnału beta (18–35 Hz) w elektrodach skroniowych (T5 i T6).
Wnioski:
Wyniki badań bioelektrycznej aktywności spoczynkowej mózgu u dzieci z dysleksją wskazują na związek fal delta,
theta i beta (18–35 Hz) z procesem czytania. Badania mogą przyczynić się do rozwoju istniejących metod diagnostyki i terapii zaburzeń językowych.
FINANSOWANIE
Badania finansowane z grantu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego nr NN403214939.
REFERENCJE (52)
1.
ICD-10: Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Warszawa: Vesalius & IPN; 2000.
2.
Stanovich KE. Matthew effects in reading: Some consequences of individual differences in the acquisition of literacy. Reading Research Quarterly, 1986; 21: 360–407.
3.
Giraud AL, Ramus F. Neurogenetics and auditory processing in developmental dyslexia. Curr Opin Neurobiol, 2013; 23(1): 37–42.
4.
Hensler BS, Schatschneider C, Taylor J, Wagner RK. Behavioral Genetic Approach to the Study of Dyslexia. J Dev Behav Pediatr, 2010; 31(7): 525–32.
5.
Critchley M. The problem of developmental dyslexia. Proc R Soc Med, 1963; 56: 209–12.
6.
Caylak E. Neurobiological Approaches on Brains of Children with Dyslexia. Acad Radiol, 2009; 16(8): 1003–24.
7.
Behan P, Geschwind N. Dyslexia, Congenital Anomalies, and Immune Disorders: The Role of the Fetal Environmenta. Ann NY Acad Sci, 1985; 457(1): 13–18.
8.
Liberman IY. Phonology and beginning reading revisited. Brain Read, 1989; 207–20.
9.
Stein J, Walsh V. To see but not to read; the magnocellular theory of dyslexia. Trends Neurosci, 1997; 20(4): 147–52.
10.
Nicolson RI, Fawcett AJ, Dean P. Developmental dyslexia: the cerebellar deficit hypothesis. Trends Neurosci, 24(9); 508–11.
11.
Facoetti A, Turatto M, Lorusso ML, Mascetti GG. Orienting of visual attention in dyslexia: evidence for asymmetric hemispheric control of attention. Exp Brain Res, 2001; 138(1): 46–53.
12.
Bosse ML, Tainturier MJ, Valdois S. Developmental dyslexia: The visual attention span deficit hypothesis. Cognition, 2007; 104(2): 198–230.
13.
Wolf M, Bowers PG. Naming-speed processes and developmental reading disabilities: an introduction to the special issue on the double-deficit hypothesis. J Learn Disabil, 2000; 33(4): 322–24.
14.
Fox MD, Raichle ME. Spontaneous fluctuations in brain activity observed with functional magnetic resonance imaging. Nat Rev Neurosci, 2007; 8(9): 700–11.
15.
Snyder AZ, Raichle ME. A brief history of the resting state: The Washington University perspective. NeuroImage, 2012; 62(2): 902–10.
16.
Greicius MD, Srivastava G, Reiss AL, Menon V. Default-mode network activity distinguishes Alzheimer’s disease from healthy aging: evidence from functional MRI. Proc Natl Acad Sci USA, 2004; 101(13): 4637–42.
17.
Greicius MD, Flores BH, Menon V, Glover GH, Solvason HB, Kenna H i wsp. Resting-state functional connectivity in major depression: abnormally increased contributions from subgenual cingulate cortex and thalamus. Biol Psychiatry, 2007; 62(5): 429–37.
18.
Di Martino A, Zuo XN, Kelly C, Grzadzinski R, Mennes M, Schvarcz A i wsp. Shared and Distinct Intrinsic Functional Network Centrality in Autism and Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder. Biol Psychiatry, 2013; 74(8): 623–32.
19.
Koyama MS, Kelly C, Shehzad Z, Penesetti D, Castellanos FX, Milham MP. Reading Networks at Rest. Cereb Cortex, 2010; 20(11): 2549–59.
20.
Koyama MS, Di Martino A, Kelly C, Jutagir DR, Sunshine J, Schwartz SJ i wsp. Cortical Signatures of Dyslexia and Remediation: An Intrinsic Functional Connectivity Approach. PLoS One, 2013; 8(2): e55454.
21.
Wróbel A. Zbiorcza aktywność elektryczna mózgu. Kosmos, 1997; 46(3): 317–26.
22.
Niedermeyer E, Lopes da Silva FH. Electroencephalography: basic principles, clinical applications and related fields. Lippincott Williams & Wilkins; 2005.
23.
Babiloni C, Stella G, Buffo P, Vecchio F, Onorati P, Muratori C i wsp. Cortical sources of resting state EEG rhythms are abnormal in dyslexic children. Clin Neurophysiol, 2012; 123(12): 2384–91.
24.
Klimesch W, Doppelmayr M, Wimmer H, Schwaiger J, Röhm D, Gruber W i wsp. Theta band power changes in normal and dyslexic children. Clin Neurophysiol, 2001; 112(7): 1174–85.
25.
Klimesch W, Doppelmayr M, Wimmer H, Gruber W, Röhm D, Schwaiger J i wsp. Alpha and beta band power changes in normal and dyslexic children. Clin Neurophysiol, 2001; 112(7): 1186–95.
26.
Fein G, Galin D, Yingling CD, Johnstone J, Davenport L, Herron J. EEG spectra in dyslexic and control boys during resting conditions. Electroencephalogr Clin Neurophysiol, 1986; 63(2): 87–97.
27.
Rumsey JM, Coppola R, Denckla MB, Hamburger SD, Kruesi MJ. EEG spectra in severely dyslexic men: rest and word and design recognition. Electroencephalogr Clin Neurophysiol, 1989; 73(1): 30–40.
28.
Ortiz T, Exposito FJ, Miguel F, Martin-Loeches M, Rubia FJ. Brain mapping in dysphonemic dyslexia: in resting and phonemic discrimination conditions. Brain Lang, 1992; 42(3): 270–85.
29.
Oldfield RC. The assessment and analysis of handedness: The Edinburgh Inventory. Neuropsychologia, 1971; 9: 97–113.
30.
Jaworowska A, Szustrowa T. Test Matryc Ravena w Wersji Standard – forma klasyczna. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych; 2000.
31.
Bogdanowicz M. Łatysz. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych; 2008.
32.
Jasper HH. Report of the Committee on Methods of Clinical Examination in Electroencephalography. Electroenceph. Clin. Neurophysiol, 1958; 10: 370–71.
33.
Jung TP, Makeig S, Westerfield M, Townsend J, Courchesne E, Sejnowski TJ. Removal of eye activity artifacts from visual event-related potentials in normal and clinical subjects. Clin Neurophysiol, 2000; 111(10): 1745–58.
34.
Vigário RN. Extraction of ocular artefacts from EEG using independent component analysis. Electroencephalogr Clin Neurophysiol, 1997; 103(3): 395–404.
35.
Penolazzi B, Spironelli C, Angrilli A. Delta EEG activity as a marker of dysfunctional linguistic processing in developmental dyslexia. Psychophysiology, 2008; 45(6): 1025–33.
36.
Soltész F, Szűcs D, Leong V, White S, Goswami U. Differential Entrainment of Neuroelectric Delta Oscillations in Developmental Dyslexia. PLoS One, 2013; 8(10): e76608.
37.
Spironelli C, Penolazzi B, Angrilli A. Dysfunctional hemispheric asymmetry of theta and beta EEG activity during linguistic tasks in developmental dyslexia. Biol Psychol, 2008; 77(2): 123–31.
38.
Barry RJ, Clarke AR, Johnstone SJ. A review of electrophysiology in attention-deficit/hyperactivity disorder: I. Qualitative and quantitative electroencephalography. Clin Neurophysiol, 2003; 114(2): 171–83.
39.
Murri L, Gori S, Massetani R, Bonanni E, Marcella F, Milani S. Evaluation of acute ischemic stroke using quantitative EEG: a comparison with conventional EEG and CT scan. Neurophysiol Clin, 1998; 28(3): 249–57.
40.
Fernández-Bouzas A, Harmony T, Fernández T, Ricardo-Garcell J, Casián G, Sánchez-Conde R. Cerebral blood flow and sources of abnormal EEG activity (VARETA) in neurocysticercosis. Clin Neurophysiol, 2001; 112(12): 2281–7.
41.
Knyazev GG. EEG delta oscillations as a correlate of basic homeostatic and motivational processes. Neurosci Biobehav Rev, 2012; 36(1): 677–95.
42.
Klimesch W, Doppelmayr M, Yonelinas A, Kroll NEA, Lazzara M, Röhm D i wsp. Theta synchronization during episodic retrieval: neural correlates of conscious awareness. Cogn Brain Res, 2001; 12(1): 33–38.
43.
Loo SK, Makeig S. Clinical Utility of EEG in Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder: A Research Update. Neurotherapeutics, 2012; 9(3): 569–87.
44.
Mann CA, Lubar JF, Zimmerman AW, Miller CA, Muenchen RA. Quantitative analysis of EEG in boys with attention-deficit-hyperactivity disorder: controlled study with clinical implications. Pediatr Neurol, 1992; 8(1): 30–36.
45.
Loo SK, Barkley RA. Clinical utility of EEG in attention deficit hyperactivity disorder. Appl Neuropsychol, 2005; 12(2): 64–76.
46.
Pliszka SR, McCracken JT, Maas JW. Catecholamines in attention-deficit hyperactivity disorder: current perspectives. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry, 1996; 35(3): 264–72.
47.
Skottun BC, Skoyles JR. Attention, reading and dyslexia. Clin Exp Optom, 2006; 89(4): 241–45.
48.
Penolazzi B, Spironelli C, Vio C, Angrilli A. Brain plasticity in developmental dyslexia after phonological treatment: A beta EEG band study. Behav Brain Res, 2010; 209(1): 179–82.
49.
Jasper HH. Cortical excitatory state and variability in human brain rhythms. Science, 1936; 83(2150): 259–60.
50.
Chapman RM, Armington JC, Bragdon HR. A quantitative survey of kappa and alpha EEG activity. Electroencephalogr Clin Neurophysiol, 1962; 14: 858–68.
51.
Fisch B, Spehlmann R. Fisch and Spehlmann’s EEG Primer. Basic Principles of Digital and Analog EEG. Elsevier; 1999.
52.
Barry RJ, Clarke AR, Johnstone SJ, Magee CA, Rushby JA. EEG differences between eyes-closed and eyes-open resting conditions. Clin Neurophysiol, 2007; 118(12): 2765–73.