PRACA BADAWCZA
Nabywanie umiejętności prawidłowego rozumienia i użycia
przyimków przez dzieci słyszące i ich implantowanych
rówieśników – doniesienia z badań własnych
Więcej
Ukryj
1
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, ul. Zgrupowania AK „Kampinos” 1, 01-943 Warszawa
2
Światowe Centrum Słuchu, ul. Mokra 17, Kajetany, 05-830 Nadarzyn
Data publikacji: 05-11-2020
Autor do korespondencji
Joanna Solnica
Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu w Warszawie, ul. Zgrupowania AK
„Kampinos” 1, 01-943 Warszawa, tel. 22 3560331, e-mail: j.solnica@ifps.org.pl
Now Audiofonol 2012;1(1):50-55
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Wstęp:
Mowa dzieci z uszkodzonym słuchem rozwija się według takich samych reguł, jak u ich słyszących rówieśników, a zasadnicza różnica polega na czasie nabywania poszczególnych umiejętności. Wczesne wykrywanie uszkodzeń, dostęp do najnowocześniejszych urządzeń oraz wczesna i intensywna rehabilitacja umożliwiają dzieciom z wadą słuchu rozwijanie mowy na
poziomie zbliżonym do słyszących rówieśników. Zasadne więc wydaje się dokonywanie porównań w zakresie rozumienia, jak
i używania mowy przez dzieci z wadą słuchu ze słyszącymi rówieśnikami posługując się tymi samymi narzędziami badawczymi.
Cel:
Zbadanie umiejętności użycia i rozumienia poszczególnych przyimków u dzieci korzystających z systemu implantu ślimakowego oraz porównanie stanu tych umiejętności u dzieci z prawidłowym słuchem.
Materiał:
Badaniami zostało objętych kolejno wybranych 40 dzieci korzystających z systemu implantu ślimakowego w wieku
od 3 do 6 lat. Wszystkie dzieci korzystały z implantu ślimakowego minimum rok czasu, a uszkodzenie słuchu wystąpiło przed
3 r. ż. Uzyskane wyniki porównano z wynikami dzieci słyszących w wieku od 3 do 6 lat o prawidłowym rozwoju psychoruchowym, które zostały przebadane przez Emilutę-Rozya i Kaczmarek-Sowę.
Metoda:
Metoda badania została w całości zaczerpnięta z pracy Emiluty-Rozya i Kaczmarek-Sowy. Materiał badawczy wykorzystany w badaniu obejmował jedenaście przyimków. Badanie składało się z czterech prób – trzy pierwsze miały na celu zbadanie adekwatnego użycia przyimków, natomiast ostatnia próba badała ich rozumienie.
Wyniki:
Dzieci korzystające z systemu implantu ślimakowego uzyskały wyniki gorsze od swoich słyszących rówieśników zarówno w rozumieniu, jak i użyciu przyimków. Jednak w próbach badających poprawne rozumienie tej części mowy, w odniesieniu do przyimków „na”, „do”, „z”, „w” już w grupie czterolatków dzieci korzystające z systemu implantu ślimakowego osiągają wyniki na poziomie taki samym, bądź nieznacznie niższym, niż dzieci z normą słuchową.
Wnioski:
Dzieci korzystające z systemu implantu ślimakowego prezentują niższy poziom zarówno użycia i rozumienia przyimków, jednak wraz z rozwojem dziecka wzrasta również poziom tych dwóch umiejętności. Kolejność pojawiania się przyimków w rozwoju mowy dzieci implantowanych jest analogiczna do kolejności, w jakiej przyimki pojawiają się u dzieci w normie słuchowej.
REFERENCJE (10)
1.
Buryn U., Hulboj T., Kowalska M., Podziemska T.: Mój uczeń nie słyszy, Poradnik dla nauczycieli szkół ogólnodostępnych. Warszawa: Ministerstwo Edukacji Narodowej, 2001.
2.
Geppertowa L., Szuman S. (red.): O rozwoju języka i myślenia dziecka. Warszawa: PWN, 1968.
3.
Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.); Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 2005.
4.
Jurkowski A.: Ontogeneza mowy i myślenia. Warszawa: WSiP, 1975.
5.
Kaczmarek-Sowa K., Emiluta-Rozya D.: Rozwój rozumienia i stosowania przyimków u dzieci 2–6 letnich o prawidłowym rozwoju psychoruchowym. Warszawa, 1997.
6.
Kosmalowa J. (red.): Rehabilitacja dzieci i młodzieży z uszkodzonym narządem słuchu. Standardy, programy i projekty organizacyjne w Programie Opieki nad Osobami z Uszkodzeniami Słuchu w Polsce. Warszawa, 2001.
7.
Rakowska A.: Język, komunikacja, niepełnosprawność: wybrane zagadnienia. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2003.
8.
Smoczyńska M.: Badania nad rozwojem języka – wybór prac. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1980.
9.
Skarżyński H., Mueller-Malesińska M., Wojnarowska W.: Klasyfikacja zaburzeń słuchu. Audiofonologia, 1997; 10: 49–51.
10.
Szewczuk W. (red.): Encyklopedia psychologii. Warszawa: Fundacja Innowacyjna, 1998.